Bütçede açık var.
Ekonomi de yapılması gerekenler var..
Uzun vadede kriz yok, ama adımlar atılırsa..
* Bunun bir kısmı hatalı ekonomi politikaları. (Bunu artık kabul edelim)
* Diğer kısmı da iç ve dış diğer etkenler.
* İç etkenlerin en başında 100 milyar dolar maliyet ile deprem geliyor. Bu Türkiye milli gelirinin yaklaşık %10u gibi bir rakam..
* Dış etkenlerde ise Rusya Savaşı ve Pandeminin süregelen etkileri var.
* Yıllık ortalama 50 milyar dolar mertebesinde seyreden enerji ithalatı, 2022 yılı sonumda 100 milyar dolar oldu, bu da yine milli gelirin %5i gibi bir rakam..
* Enflasyon beklentisi ile tüketimin zıplaması, talep yönlü enflasyon da oluşturdu. Bu da ham madde, konut ve araç fiyatlarını yükseltti.
* İthalatta lüks tüketim ve ham madde patlaması yaşandı.
* Hammadde kısmı üretime dönecektir, o çok mesele değil, ancak lüks tüketim işi başımıza bela.
* Yine ithalatta makine ekip ekipman alımları da sorun olacak alanlar değil. Üretime yönelik alımlar bizi ürkütmemeli.
————————————
*Düşük faiz ile bol üretim amaçladık, ama kısmen başarılı olduk. Parayı, üretimde değil, mal, varlık, vb alımlarda kullandık.
* Böylece borçlanabilenler ve zenginler daha zengin oldu. Kıt kanaat parasını biriktirip bir şey alamayan ise fakirleşti.
* Eksi reel faizle, çılgınca bir tüketim havası oluştu, bir çok üründe balon fiyatlar oluştu.
* Bu dönemde büyük sermayeli şirketler karlılıklarını çok ama çok arttırdı.
————————————
* Türkiye ciddi enerji hamleleri yaptı yapıyor, bunlar paraya döndüğünde ekonomiye önemli katkısı olacak.
* Özel sektörün ges ve res de yatırımları devam ediyor.
* Nükleer tesis inşaatı devam ediyor.
* Ayrıca sanayide de üretim kapasitemiz her geçen gün artmakta.
* Komşu ülkelerle yeniden diyaloglara başladık.
* Terör vb iç sıkıntılarımıza harcanan enerji azalıyor.
Tüm bunlar bir araya geldiğinde, panikleyecek bir durum uzun vadede yok.
————————————
* Yapılacak iş özüyle basittir. Başka yazılarda uzun uzun detaylandırdım.
* Herkesten adaletle vergiyi toplamak ve adaletle şeffaf bir şekilde, doğru yere doğru şekilde israf ve lükse kaçmadan üretim odaklı harcamak. HEPSİ BU.
* Dolar şu oldu, enflasyon bu oldu diye gündelik siyasetten uzaklaşıp, üretime, cari fazlaya, tasarrufa, verimliliğe, karlılığa odaklanmak. GERİSİ ZATEN DÜZELECEK.
————————————
*Türkiye konum itibarı ile çok özel bir ülke.
Bunun hakkını vermeliyiz.
YAPTIK, YAPABİLİRİZ.